Najpiękniejsze palmy wielkanocne w gminie Chełmiec.

Najpiękniejsze palmy wielkanocne w gminie Chełmiec.

• 2024-03-27
• Wydarzenia

W Palmową Niedzielę na pamiątkę wjazdu Pana Jezusa do Jerozolimy święcimy w kościołach "palmy". Zwyczaj święcenia palm znany jest od średniowiecza. Tradycyjne palmy wielkanocne przygotowuje się z gałązek wierzby, która w symbolice kościoła jest znakiem zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy.

Wierzba przez lata była charakterystycznym elementem polskiego, wiejskiego krajobrazu,  stała przy drogach, przy brzegach rzek, a w życiu ludzi wsi miała od bardzo dawna dość wielkie znaczenie religijne, jak i medyczne. Gałązkom poświęconym w kościele przypisuje się niezwykłą moc. Połykanie bazi zapobiega bólom gardła i głowy, a sproszkowane kotki dodawane do naparów z ziół mają moc uzdrawiającą, krzyżyki z palmowych gałązek zatknięte w ziemię bronią pola przed gradobiciem  i  burzami,  poświęcone   palmy  wystawiane podczas  burzy w  oknie   chronią dom przed piorunem,  poświęconą  palmą  należy  pokropić  rodzinę, co  zabezpieczy  ją  przed  chorobami  i głodem, uderzenie dzieci witką z palmy zapewnia zdrowie, wysoka palma przyniesie jej twórcy długie i szczęśliwe życie, piękna palma sprawi, że dzieci będą dorodne.

Już prawie trzydzieści lat w gminie Chełmiec organizowany jest Konkurs Palm Wielkanocnych. Jest niewątpliwie jednym z największych jak i najciekawszych tego typu konkursów twórczości ludowej na Sądecczyźnie. Organizatorem jest chełmiecki ośrodek kultury wraz z parafiami z terenu Gminy i Małopolskim Centrum Kultury „Sokół” oraz Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.

Celami konkursu są:

• kultywowanie tradycji święcenia Palm Wielkanocnych
• dbanie o tradycyjne użycie materiałów i wzorów wykonania palm
• wyłonienie najlepszych twórców w tej dziedzinie
• promocja twórczości amatorskiej w gminie Chełmiec
• aktywizacja życia kulturalnego

Do prac w ocenie palm zapraszani są fachowcy w dziedzinie etnografii, regionaliści  oraz kulturoznawcy. Ze szczególną wnikliwością Komisja Artystyczna poddaje ocenie wszystkie zgłoszone do konkursu palmy, zwracając uwagę na tradycyjny materiał użyty do ich budowy, bogactwo materiałów ozdobnych zgodnych z regionalnym zdobnictwem, estetykę, technikę wykonania, a przede wszystkim zachowanie miejscowych tradycji. Komisja oceniając plamy w każdej parafii podkreśla, iż w gminie Chełmiec są miejscowości o imponującym artystycznym i merytorycznym poziomie wykonanych palm.

Ważnym spostrzeżeniem Komisji jest niewłaściwe używanie do budowy tradycyjnej palmy zbóż i barwionych traw, a w tym roku pojawiła się ozdobna trawa miskant chiński, stosowana niezwykle często jako zamiennik tradycyjnej trzciny.   Konieczne natomiast jest dołożenie gałązek wierzbiny (bazi), które są podstawowym i niezbędnym elementem przy jej wyrobie i ich brak jest jedną z podstaw do obniżenia oceny palmy jak i kwalifikuje niejednokrotnie taką pracę do przyznania wyróżnienia. Ogromnie istotne jest więc ozdabianie palm baziami, palmą/ wiechlina trzcinowata/, dodatków zimozielonych, do elementów zdobniczych z bibuły. Wytwory bibułowe nie powinny być w przewadze, powinny jedynie stanowić ozdobę palmy. Zachęca się więc twórców do uwzględnienia powyższych sugestii, aby chełmiecki konkurs był wzorcotwórczym nie tylko dla sąsiednich gmin, ale i w szerszym zakresie.

Konkurs palm wielkanocnych w gminie Chełmiec swoim zasięgiem, liczbą eksponatów i poziomem wykonania jest bez wątpienia jednym z najlepszych konkursów z tego zakresu w całym Województwie Małopolskim.

Dziękując wszystkim uczestnikom tegorocznego konkursu, serdecznie zapraszamy do odwiedzenia Kościołów Parafialnych w naszej gminie, gdzie corocznie można podziwiać prawdziwe dzieła sztuki i kunszt  wykonania oraz zachowanie tradycyjnego zdobnictwa chełmieckich palm wielkanocnych.

Tradycyjna palma wykonana jest z pęku witek wierzbowych, wiklinowych lub leszczynowych. Do przyozdobienia pnia palmy używamy bazi, bukszpanu, barwinka, traw oraz kolorową bibułę, z której wykonujemy kwiaty lub wstążki.

Do wykonania Tradycyjnej palmy potrzebne są:  pęk wierzbowych lub wiklinowych witek. Do przyozdobienia pnia palmy używamy:  bazi, bukszpanu, trwa, barwinka oraz kolorową bibułę, z której wykonujemy kwiaty i wstążki.

Do umocowania potrzebne będą: mocna nić, sznurek, nożyczki.

Krok 1. Z kilku gałązek wierzbiny, wikliny lub leszczyny przygotowujemy bazę. Całość mocno związujemy nitką. 12 cm poniżej jej czubka przywiązujemy krótko przycięte palmy - wiechlina trzcinowata  i bazie.

Krok 2. Poniżej traw umieszczamy bukszpan – przyczepiamy jego pojedyncze gałązki mocną nicią lub sznurkiem do palemki, a potem okręcamy je wszystkie razem jeszcze raz.

Krok 3. Podobnie upinamy kolejne warstwy roślin, układając je coraz niżej, przeplatając trawami. Wszystkie łodyżki owijamy ściśle nitką, by wygodnie je było trzymać.

Palmę dodatkowo zdobimy kolorowymi kwiatkami samodzielnie zrobionymi z bibuły lub krepiny.

W załączeniu protokół XXIX Gminnego Konkursu Palm Wielkanocnych gminy Chełmiec 189 KB